Als je net een nieuwe kast gekocht hebt wil je niet dat die over een paar maanden schots en scheef staat en uit elkaar valt. Gelukkig hebben bedrijven zoals de IKEA begrijpbare handleidingen hebben ontworpen die zelfs mensen zonder ruimtelijk inzicht in staat stellen de meest complexe kast in elkaar te timmeren.

Hoewel een kast een hoop geld kan kosten, kost het bouwen van een herkenbaar merk aanzienlijk meer. Daarnaast kan een herkenbaar merk je ook een hoop (geld) opleveren. Je wilt dus niet dat je merk uiteindelijk schots en scheef staat waardoor je opnieuw kunt beginnen met bouwen en resultaten misloopt. Een goede handleiding kan dat voorkomen.

Een huisstijlhandboek is de handleiding voor jouw merk. Het zorgt ervoor dat iedereen precies weet wat ze wel (en juist niet) moeten doen om ervoor te zorgen dat je een herkenbaar en waardevol merk kunt bouwen. In dit artikel leggen we precies uit wat een huisstijlhandboek eigenlijk is, waarom je er een nodig hebt en natuurlijk wat er in jouw huisstijlhandboek moet staan.

Liever een voorbeeld bekijken? Download dan het voorbeeld huisstijlhandboek. Direct aan de slag met een digitiaal huisstijlhandboek? Dan kun je een gratis Abrnd account aanmaken.

1. Wat is een huisstijlhandboek?

Brand guidelines, huisstijlhandboek, brandbook, brand guide en zo zijn er nog een tal van andere termen die lukraak over tafel worden gesmeten. Dan denk je misschien: ‘wat maakt het uit of je de juiste term gebruikt?’ Goeie vraag… Waarom maakt het uit of je ‘wordt’ met een d of dt schrijft? Omdat het anders niet klopt! Laten we dus ook proberen het beestje bij het juiste naampje te noemen.

Wat is een huisstijlhandboek precies?

Een huisstijlhandboek is een soort gebruikershandleiding voor jouw merk. Hierin staan alle regels en richtlijnen om consistente (visuele) communicatie te kunnen creëren die nodig is om een herkenbaar merk te bouwen.

‘Ik heb echt geen handleiding nodig…‘

Misschien ben jij een van die natuurtalenten die puur op gevoel de meest complexe kast in elkaar weet te krijgen. Respect! Uit ervaring weten we echter dat iedereen wel eens spiekt op de handleiding en de meeste van ons volgen de handleiding stap voor stap om mogelijke catastrofe te voorkomen. Je wilt tenslotte geen scheve boekenkast die al bij 12 boeken begint te piepen en kraken.

‘Huh?! Ik heb een schroefje over…‘

Een boekenkast vrij eenvoudig te redden en relatief betaalbaar als het faliekant mis gaat. Een herkenbaar merk bouwen kost echter een hoop meer tijd (±24-36 maanden), energie en geld. Het is een stuk complexer en vaak doe je het met meerdere mensen op verschillende momenten en verschillende plekken.

Als ondernemer of marketeer moet jezelf afvragen: ben je bereid het risico te nemen dat je het hele proces opnieuw moet doen? Of dat je al maanden additionele resultaten misloopt?

Het doel van een huisstijlhandboek is om dat risico te minimaliseren en sneller een herkenbaar merk te bouwen door alle neuzen dezelfde kant op te krijgen en houden.

Het verschil tussen een huisstijlhandboek en brand guidelines.

Over neuzen dezelfde kant op krijgen gesproken, er is een wezenlijk verschil tussen een huisstijlhandboek en brand guidelines. Dus laten we even de ruis van de lijn halen en wat opheldering geven.

Een huisstijl heeft (officieel) alleen betrekking op de visuele aspecten van je merk. Dat betekent dat een huisstijlhandboek dus feitelijk alleen de visuele merkelementen bevat zoals kleur, het logo en typografie.

Maar, een herkenbaar merk bestaat niet alleen uit visuele aspecten. Ook audio kan erg herkenbaar worden.

 

 

Ook de toon die wordt aangesneden in teksten kan herkenbaar worden. De humoristische teksten in- en bij de afbeeldingen van Coolblue zijn wellicht het meest bekende voorbeeld.

Wanneer we naast visuele merkelementen ook andere merkelementen vastleggen zoals audio en tone-and-voice noemen we zo’n document brand guidelines (merkrichtlijnen) en geen huisstijlhandboek meer.

‘Huh? Is het het niet tone-of-voice?’

Nee! Toon (tone) en Stem (voice) zijn twee hele andere concepten. Tone-of-voice heeft enkel betrekking op de toon. De stem die je hebt kan echter net zo herkenbaar worden als de toon van de communicatie. Daarom hebben we het liever over tone-and-voice.

 

Moet je dan een huisstijlhandboek of brand guidelines laten maken?

Niemand (behalve wij natuurlijk) zal je op de vingers tikken als je besluit de tone-and-voice in je huisstijlhandboek te verwerken. Toch is het goed om te proberen ruis, discussies en frustratie te voorkomen door de juiste terminologieën te gebruiken.

Als je medewerkers enkel aan wilt sturen op het creëren van visuele communicatie, dan is een huisstijlhandboek voldoende. Ga je verder en komen er ook ander merkelementen in het spel of wil je een compleet beeld geven van je merk, dan zijn brand guidelines de beste keuze.

 

2. Het belang van consistentie voor een herkenbaar merk.

Heb je eigenlijk een huisstijlhandboek nodig? Niet als je geen waardevol en herkenbaar merk wilt bouwen. Maar, laten we ervan uitgaan dat jij wél een herkenbaar merk wil bouwen en benieuwd bent hoe een huisstijlhandboek daaraan bijdraagt. In dat geval: het primaire doel van een huisstijlhandboek is om de consistentie van je merkuitingen te waarborgen.

‘Waarom is consistentie eigenlijk zo belangrijk?’

Kun je je nog herinneren hoe vaak je Franse woordjes moest herhalen op de middelbare school voordat je ze alle 50 in je kop had voor het proefwerk? Of weet je nog hoeveel rijlessen je nodig had voordat de rijinstructeur er zeker van was dat jij geen gevaar voor anderen werd?

Mensen leren en onthouden dingen door ze te blijven herhalen. Alleen dan wordt en blijft die informatie top-of-mind en kunnen we die informatie later weer raadplegen wanneer we het nodig hebben.

Dan nog een vraag: hoeveel van die Franse woordjes weet je eigenlijk nog? Chapeau als je ze allemaal nog op weet te noemen, maar de kans is groot dat je blijft steken bij teksten zoals Je m’appelle en je suis. De enige manier om ervoor te zorgen is door het constant te blijven gebruiken. Daarom ben die woordjes vergeten, maar juist beter geworden in autorijden.

Dat is precies waarom consistentie en continuïteit zo belangrijk is voor het bouwen van een herkenbaar merk. Jij wilt ervoor zorgen dat jouw merk top-of-mind is bij je doelgroepen en dat gaat je alleen lukken door lang (of beter nog: voor altijd) hetzelfde te blijven communiceren. Die consistentie is de reden waarom je waarschijnlijk van de beelden hierboven precies weet welke merken daarbij horen.

 

De valkuilen van consistentie.

Lang hetzelfde doen lijkt zo eenvoudig. En toch is er een zee aan voorbeelden van bedrijven waarbij consistentie verloren ging. Bijna elk bedrijf wordt er weleens slachtoffer van.

Heel vreemd is dat niet. Je werkt bijvoorbeeld vaak samen met anderen in een team of met externe partijen zoals webdesigners en online marketeers. Naarmate het aantal mensen toeneemt, groeit de uitdaging om consistentie te waarborgen bijna exponentieel. Maar of je nu in je eentje of met meer bent, veelal komt het neer op dezelfde valkuilen die je kunt herkennen aan uitspraken zoals:

• We doen al zo lang hetzelfde, tijd voor vernieuwing!
• Wat was de kleurcode ook alweer? Deze lijkt er volgens mij wel op.
• De tekst past niet, laten we de vorm aanpassen.
• Het logo staat mooier rechts bovenin.
• Deze kleur heeft weinig contrast, laat ik een andere gebruiken?
• Wie had de laatste versie van de post? Ach, ik maak ‘m wel even opnieuw.
• Volgens mij was dit ons lettertype…
• Dit lettertype past wel goed bij Halloween!
• Kunnen we niet eens de homepagina anders opbouwen?
• Onze huisstijl is verouderd, we moeten met de tijd mee…

 

Eén kleine aanpassing lijkt misschien onschuldig, maar alle aanpassingen bij elkaar kunnen er al snel voor zorgen dat een uiting er volledig anders uitziet.

 

Het niet waarborgen van richtlijnen vergroot de kans dat dergelijke situaties zich voordoen. Maar door duidelijke regels en richtlijnen in je huisstijlhandboek te zetten en voorkom je dit soort gevaren en houden alle middelen ‘hetzelfde gevoel’. Dat betekent dus niet dat er helemaal niets mag veranderen, zolang de juiste regels maar opgevolgd worden.

 

 

Bespaar 60 uur per jaar per persoon

‘Wat was onze RGB kleurcode ook alweer?’, ‘Wie moet ik mailen voor vragen over het logo?’, ‘Waar kan ik het lettertype downloaden?’, ‘Waar stond onze flyer template op de schijf?’ … Stuk voor stuk vragen die we bijna dagelijks tegenkomen als je een herkenbaar merk wil bouwen. Per persoon zijn we ongeveer 60 uur bezig met dit soort speurwerk, vragen en interne e-mails.

Het centraal beschikbaar stellen van al die informatie in een huisstijlhandboek bespaart daardoor al snel tientallen uren per jaar. Helemaal als je besluit een digitaal huisstijlhandboek te creëren.

 

Ook voor ZZP’ers!

Je hoort vaak dat huisstijlhandboeken vooral voor grotere teams waarde opleveren. Maar ook voor ZZP’ers is een huisstijlhandboek enorm waardevol. Je bent tenslotte al druk genoeg met je werk, acquisitie, administratie, marketing en ga zo maar door. Dan wil je jouw kostbare tijd niet verliezen aan irritant (en vooral onnodig) speurwerk.

 

3. Wat staat er in een huisstijlhandboek?

 

Nu we weten waarom een huisstijlhandboek zo belangrijk is kunnen we het hebben over wat er eigenlijk in moet staan. Het korte antwoord: alle merkelementen die jij gebruikt om een herkenbaar merk te bouwen.

Denk dan bijvoorbeeld aan

• merknaam – wanneer en hoe gebruik je het;
• logo – beeldmerk, woordmerk, plaatsing, styling, witruimtes en groottes;
• typografie – lettertypes, groottes van koppen, stijlen van opsommingen, regelafstand, etc;
• kleuren – primaire kleuren, ondersteunende kleuren, kleurverhoudingen, toepassingen, CMYK, RGB, #, RAL;
• slogan – wanneer en hoe gebruik je die;
• fotografie – wat staat er op, welke nabewerking heeft het, welke foto’s gebruiken we niet;
• illustraties – stijlen, vormen, iconen, kleuren;
• vormen – patronen, achtergronden, concrete vormen en andere stijlelementen.

 

In ons brand management platform hebben we al die elementen al voor je op een rijtje gezet.

 

Er kan ook voor worden gekozen concrete uitwerkingen toe te voegen. Denk bijvoorbeeld aan templates voor:

1. brieven;
2. e-mails;
3. visitekaartjes;
4. presentaties;
5. social media advertenties;
6. blog posts;
7. bedrijfskleding;
8. etc.

Dit soort templates bevatten een standaard opmaak, zoals de plek van het logo, en duidelijke richtlijnen voor het opbouwen en opmaken van dergelijke middelen. Het doel van deze middelen is om mensen een soort canvas te bieden waar ze zelf mee aan de haal kunnen en zonder dat consistentie verloren gaat.

 

Hoe ziet een huisstijlhandboek eruit?

Show, don’t tell! Om een goed beeld te krijgen hebben we een voorbeeld huisstijlhandboek opgemaakt met wat willekeurige informatie. Je kunt het huistijlhandboek voorbeeld uiteraard gratis downloaden.

 

Go digital, sla je huisstijl online op.

Hoewel een analoge versie van je huisstijlhandboek al veel kan helpen, kent het wel een groot nadeel: ze zijn slecht bestand tegen verandering en daardoor snel “verouderd”.

Een kleine verandering zoals een update van de kleurcode of het toevoegen van een partner logo betekent dat je alweer een nieuwe versie moet ontwikkelen en delen. En je moet er natuurlijk ook voor zorgen dat de oude versie niet meer gebruikt wordt.

Een digitale oplossing (een die altijd up-to-date is) is een stuk interessanter. Daarom ontwikkelde wij in Abrnd de brand guidelines om jouw huisstijlhandboek online op te slaan. Elke aanpassing die je daarin doet is automatisch voor iedereen beschikbaar.

Nieuwsgierig? Maak een gratis account aan!

 

6 tips voor een geweldig huisstijlhandboek

Om jouw huisstijlhandboek écht bij te laten dragen aan het creëren van een herkenbaar merk hebben we 6 concrete tips voor je op een rijtje gezet.

 

Tip 1: leg niet alleen uit wat je hebt, maar ook hoe het toegepast wordt

Het feit dat je een auto in de garage hebt staan betekent niet dat iemand ook weet hoe die bestuurd moet worden. Hetzelfde geldt voor merkelementen. Een kleurcode beschikbaar stellen maakt het efficiënter, maar pas wanneer uitgelegd wordt hoe deze toegepast moet worden (en hoe niet) kan consistentie bewaakt worden.

 

Tip 2: laat hem opmaken door de ontwerper van de huisstijl

De redenen dat de IKEA handleidingen zo bekend zijn is omdat ze eenvoudig en begrijpbaar zijn. Hoe beter de handleiding is, hoe makkelijker het wordt de richtlijnen na te leven. Laat je huisstijlhandboek daarom ontwerpen door degene die de huisstijl ontworpen heeft. Hij/zij weet precies welke keuzes er zijn gemaakt en kan dat (als het goed is) vlekkeloos vertalen naar concrete richtlijnen.

Overigens is de handleiding van IKEA ook enorm herkenbaar geworden doordat het een onderscheidende stijl heeft en altijd hetzelfde is gebleven (consistentie).

 

Tip 3: ga voor digitaal

Wij van WC-Eend adviseren WC-Eend. Ken je de ‘m nog? Nou, wij van Abrnd adviseren een digitaal huisstijlhandboek! En het liefste die van ons natuurlijk. Je bent dan veel beter bestand tegen eventuele veranderingen en kunt het huisstijlhandboek zonder enige moeite altijd uitbreiden naarmate het merk verder groeit. Plus: iedereen kan er altijd en overal bij.

Maak een gratis online huisstijlhandboek aan

 

Tip 4: geef kaders en zorg voor flexibiliteit

Consistentie betekent niet dat er niets mag veranderen, maar dat het gevoel en de uitstraling altijd hetzelfde blijft. Om dat te bepalen moet er worden bepaald welke dingen wel altijd hetzelfde moeten zijn en welke dingen mogen veranderen. Lees meer daarover in het merkflexibiliteitscanvas.

 

Tip 5: deel het met iedereen

Zorg dat je huisstijlhandboek altijd eenvoudig bereikbaar is voor iedereen die jouw merk moet communiceren. Zowel interne- als externe partijen zoals webdesignbureau’s en online marketeers moeten goed weten hoe het merk consistent kan blijven.

 

Tip 6: begeleiden en implementeren

Iedereen heeft zijn eigen functie binnen jouw organisatie. Dat betekent dat niet iedereen altijd branding en het creëren van een herkenbaar merk top-of-mind heeft. Laat staan het gebruik van een huisstijlhandboek. Het is slim om mensen te helpen het gebruik ervan in hun workflow te krijgen.

 

Conclusie

Een huisstijlhandboek is de handleiding voor het creëren van een herkenbaar merk voor jouw bedrijf. Indien goed opgezet en ingezet helpt het de consistentie van de uitingen te waarborgen doordat iedereen precies weet wat ze wél en wat ze niét mogen doen.

Wat je in je huisstijlhandboek zet is afhankelijk van wat jouw organisatie, maar de vuistregel is dat alles erin moet komen te staan waarvan jij wilt dat mensen (je doelgroepen) het gaan herkennen.